AE1 40th Anniversary ของ Acoustic Energy นี่คือสุดยอดลำโพงย้อนยุคหรือเปล่า?
9 จำนวนผู้เข้าชม |
บทความรีวิวจาก เว็บไซท์ https://the-ear.net/ ที่ได้มอบรางวัล The ear EDITOR'S CHOICE ให้กับลำโพง AE1 40th Anniversary หลังจากที่ได้รีวิวโดย คุณ เอ็ด เซลลีย์
ผมอดไม่ได้ที่จะนำรีวิวนี้มาฝากให้ผู้อ่านของโคไน้ซ์ได้อ่านกัน ตอนนี้เหลือเพียงไม่กี่คู่แล้วครับ สำรับบ้านเราที่จะเข้ามาเพียง 30คู่
Acoustic Energy AE1 40th Anniversary speakers
รูปภาพจากเว็บไซท์ https://the-ear.net/
คุณคงสังเกตเห็นได้อย่างแน่นอนแล้วว่าความคิดถึง รำลึกอดีต และสไตล์ย้อนยุคกำลัง "มีอิทธิพล" อย่างมากในสินค้าหลากหลายประเภทในปัจจุบัน เราต่างก็เข้าใจได้ไม่ยากว่าทำไมมันถึงเป็นเช่นนั้น สไตล์เรโทรเปรียบเสมือนแรงดึงดูดที่มีสองด้านที่ เข้าใจความต้องการจากผู้คนจากจากทั้งสองฝั่ง ด้านหนึ่งคือผู้ที่เคยใฝ่ฝันถึงสิ่งนั้นแต่ไม่อาจครอบครองได้ในครั้งแรก กับอีกด้านคือผู้ที่โหยหาความทรงจำในช่วงเวลาดังกล่าวที่แม้มันอาจจะไม่ดีกว่าช่วงเวลาปัจจุบันนัก แต่มันก็ดูเหมือนที่จะมีความทุกข์ในรูปแบบที่แตกต่างออกไป :) วงการ ไฮไฟ ของเราก็ไม่ใช่ข้อยกเว้นจากเทรนด์นี้ และเราได้เห็นสินค้าหลากหลายที่ "ได้รับแรงบันดาลใจจาก" ดีไซน์รุ่นเก่าออกสู่ตลาดมามากมาย
ลำพง AE1 40th Anniversary ที่คุณเห็นอยู่นี้จาก Acoustic Energy ดูเหมือนจะเป็นรุ่นเดียวกัน แต่ความจริงแล้วมีความซับซ้อนมากกว่านั้นเล็กน้อย AE1 เป็นผลิตภัณฑ์รุ่นแรกของทาง Acoustic Energy และถือเป็นการปฏิวัติวงการไฮไฟในขณะนั้นเมื่อ มันได้ออกสู่ตลาดในปี 1987 เป็นลำโพงขนาดเล็กที่มีการรองรับกำลังขับเหนือกว่าลำโพงขนาดกะทัดรัดรุ่นอื่นๆ อย่างมาก และให้การตอบสนองความถี่ที่กว้างกว่ารุ่นก่อนๆ อย่างเห็นได้ชัด AE1 ประสบความสำเร็จอย่างรวดเร็วและทำให้ชื่อของ Acoustic Energy เป็นที่รู้จัก และสร้างฐานลูกค้าที่เหนียวแน่น จนทำให้ Acoustic Energy กลับมาผลิตอีกครั้ง (ในปี 2006 ก่อนที่จะหยุดผลิตอีกครั้งในปี 2016) เห็นได้ชัดว่ามีความต้องการให้กลับมาผลิตอีกครั้ง
มองดูแบบผิวเผินแล้ว การที่กลับมาผลิตลำโพง AE1 อีกครั้งนั้น มันก็อาจจะดูสมเหตุสมผลดี แต่ก็มีเงื่อนไขอยู่ ลำโพงที่ Acoustic Energy ที่วางจำหน่ายอยู่ในตลาดปัจจุบันนี้ เช่น รุ่น Corinium เป็นลำโพงที่มีประสิทธิภาพขั้นสูงนั้น ไม่มีอะไรที่เหมือนกันในแง่ของการออกแบบ และการเลือกใช้วัสดุกับรุ่นดั้งเดิมเลย หากคุณลองนำแนวทางการออกแบบสมัยใหม่เหล่านี้มาใช้กับลำโพง AE1 มันก็ดูจะเหมือนว่ามันไม่ใช่ลำโพง AE1 อีกต่อไป ดังนั้นกระบวนการที่ใช้สร้างดีไซน์ย้อนยุคมากมาย (ดูจากรูปลักษณ์ภายนอกดูเก่า แต่ภายในดูทันสมัย) จึงไม่สามารถนำมาใช้ได้ ซึ่งหมายความว่า AE1 ครบรอบ 40 ปี นี้ในทางเทคนิคแล้ว มันอาจจะไม่ใช่ลำโพงขนาดเล็กที่ดีที่สุดที่ Acoustic Energy รู้วิธีการผลิต แต่เป็น AE1 ที่ดีที่สุดที่พวกเขารู้วิธีการการออกแบบและผลิตมัน ซึ่งเป็นอีกประเด็นหนึ่งที่แตกต่างออกไปเล็กน้อย
ลำโพงไฮเอ็นด์รุ่น CORINIUM โดย Acoustic Energy
อย่าคิดว่า AE ทำได้ง่ายๆ แค่ปัดฝุ่นเครื่องมือแล้วเปิดไลน์การผลิตใหม่ ลำโพง AE1 40th Anniversaryไม่มีชิ้นส่วนใดที่เหมือนกับรุ่นดั้งเดิมเลย และในทางเทคนิคแล้วถือได้ว่าเป็นลำโพง 'ใหม่' เพียงแต่เป็นลำโพงที่คิดค้นสูตรมายาวนานถึง 40 ปี สิ่งที่ Matt Spandl หัวหน้าฝ่ายอะคูสติกของ AE ได้ทำ คือการพิจารณาการออกแบบอย่างละเอียด และนำหลักการสมัยใหม่ของ Acoustic Energy มาใช้ในจุดที่เหมาะสม ซึ่งหมายความว่าตู้ลำโพงของ Anniversary ใช้วัสดุกันสะเทือนแบบบิทูเมนสมัยใหม่จากรุ่น Corinium แทนคอนกรีต 'ประมาณ 1 ไพนต์ครึ่ง' (ประมาณ 2 กก.) ที่ใช้ในรุ่นดั้งเดิม วัสดุกันสะเทือนนี้ทำงานร่วมกับโครงสร้างที่ยึดภายในตู้ เพื่อที่จะเลียนแบบประสิทธิภาพของตู้ลำโพงคอนกรีต
ด้านหน้าของตู้ลำโพง ยังคงรักษาพอร์ตวงกลมขนาดเล็กสองพอร์ตของรุ่นดั้งเดิมไว้ แทนที่จะเป็นพอร์ตแบบสล็อตที่มักพบในดีไซน์ AE รุ่นใหม่ สิ่งที่คุณมองไม่เห็นคือพอร์ตแต่ละพอร์ตมีแฟลร์ด้านใน และด้านนอก เพื่อช่วยลดความปั่นป่วนของอากาศที่ไหลไปมา ลำโพง AE1 40th Anniversary ยังเป็นรุ่นแรกที่มีแถบแม่เหล็กสำหรับยึดตะแกรงหน้ากาก และ เป็นการช่วยลดจำนวนรูบนแผงด้านหน้าลงด้วยเช่นกัน
ทั้งไดร์เวอร์เสียงกลาง/เบส และตัวทวีตเตอร์ของ AE1 40th Anniversary มีขนาดใหญ่ กว่ารุ่นก่อนหน้า โดยมีขนาด 125 มม. สำหรับรุ่นครบรอบ 40 ปี และ 29 มม. สำหรับรุ่นครบรอบ 40 ปี ผลลัพธ์ที่ได้คือความสามารถในการผลักมวลอากาศที่ดีขึ้น ลดความเพี้ยน และความไวในการตอบสนองที่ดีขึ้นเล็กน้อยเป็น 87dB ทวีตเตอร์เป็นโดมอะลูมิเนียมระบายความร้อนด้วยเฟอร์โรฟลูอิด ส่วนเสียงกลาง/เบสยังคงมีกรวยอะลูมิเนียมแบบตรงที่ปั่นขึ้นรูปตามแบบเดิม แต่ได้รับการเสริมด้วยการเคลือบเซรามิกที่ด้านหลัง และมีความแข็งแรงยิ่งขึ้น ภายในจะพบวงแหวนลดกระแสเหนี่ยวนำที่ติดตั้งในโครงสร้างมอเตอร์เป็นครั้งแรก ขอบลำโพงยังคงใช้แบบขอบโฟม เนื่องจากวัสดุที่ใช้ในดอกลำโพงรุ่นปัจจุบันไม่สามารถเข้ากันได้ดีกับอะลูมิเนียม ครอสโอเวอร์ที่เชื่อมต่อดอกลำโพงทั้งสองยังคงมีจุดตัดที่ประมาณ 3kHz แต่มีความเรียบง่ายกว่าการจัดเรียงแบบออเดอร์ที่สี่ในรุ่นดั้งเดิมอย่างมาก ซึ่งออกแบบมาเพื่อปกป้องทวีตเตอร์จากการเสียหาย เนื่องจากทวีตเตอร์มีความทนต่อกำลังขับต่ำกว่าดอกลำโพงวูฟเฟอร์อย่างมาก
รูปลักษณ์ของลำโพง AE1 40th Anniversary แทบไม่เปลี่ยนไปจากรุ่นดั้งเดิมเลย ยกเว้นเพียงแท็บแม่เหล็กสำหรับติดตะแกรงหน้า และนั่นถือเป็นเรื่องดีอย่างยิ่ง เพราะลำโพงรุ่นนี้ส่งเสียงแห่งความมุ่งมั่นออกมาอย่างชัดเจน ด้วยการละทิ้งลูกเล่นทางดีไซน์ที่ไม่จำเป็นออกไป และเลือกใช้เพียงองค์ประกอบเท่าที่จำเป็นในการห่อหุ้มกลไกที่สร้างเสียงเพลง
ความเรียบง่ายนี้กลับกลายเป็นเสน่ห์เฉพาะตัวที่ยากจะเลียนแบบ มีให้เลือกทั้งสีดำเปียโนและวอลนัทเงางาม (ผู้เขียนชอบสีดำมากกว่า แต่ก็ยินดีที่มีตัวเลือก และแน่นอนว่าสีดำแบบแตกลายงานั้นไม่ได้กลับมาด้วย) ชื่อของรุ่นฉลองครบรอบได้ถูกระบุไว้รอบฐานทวีตเตอร์ ซึ่งยึดด้วยน็อตสีทองสี่ตัว ซึ่งดูแล้วก็ไม่ได้ขัดตาอย่างที่คิด งานประกอบและความเรียบร้อยนั้นยอดเยี่ยมไร้ที่ติ แม้จะเป็นลำโพงขนาดไม่ใหญ่ แต่ก็เห็นได้ชัดว่าทุกบาททุกสตางค์ของคุณนั้นถูกใช้ไปกับงานคุณภาพจริง ๆ
ผมเฝ้ารอที่จะได้สัมผัส AE1 40th Anniversary ด้วยเหตุผลง่าย ๆ เพราะผมรัก AE1 มาตั้งแต่ครั้งแรกที่ได้ฟังมัน ตอนอายุราวสิบสามปี ในแผนกดนตรีของโรงเรียน ซึ่งเป็นสถานที่ที่ไม่น่าจะได้พบกับลำโพงระดับนี้ ผมไม่ได้ปิดตาหรือมองข้ามต่อข้อบกพร่องของมัน แต่ทุกจุดอ่อนนั้นถูกกลบด้วยความสุขอันฉับพลันที่มันมอบให้ ผมเคยเรียกลำโพงรุ่นนี้ว่า “ลำโพงเสียงเกรี้ยวกราด” บนเว็บไซต์นี้เอง แต่จริง ๆ แล้วมันให้ความรู้สึกเหมือนพลังที่พร้อมจะพุ่งไปทุกทิศ มากกว่าความก้าวร้าวจริง ๆ
ผมไม่ได้แค่พูด แต่ผมลงทุนกับมันจริง ๆ เพราะผมเป็นเจ้าของคู่สุดท้ายของ AE1 รุ่นต้นแบบที่เคยผลิต (AE1 Classics ซึ่งเป็นสำเนาของรุ่นดั้งเดิม ผลิตราวปี 2016) โดยปกติแล้วลำโพงคู่นี้ไม่ได้มีบทบาทในการรีวิว แต่ครั้งนี้ดูสมเหตุสมผลที่จะนำมาเปรียบเทียบกับ AE1 40th Anniversary รุ่นใหม่
รูปภาพจากเว็บไซท์ https://the-ear.net/
ก่อนและหลัง : AE1 Classic (ซ้าย) ถัดมาจะเป็น รุ่นฉลองครบรอบ 40 ปี AE1
คุณภาพเสียง
และเมื่อเราได้ฟังมันจบไปอย่างสวยงามตั้งแต่เนิ่นๆ มันเทียบชั้นกับรุ่นก่อนๆ ของมันได้อย่างสบายๆ เลย ถ้าคุณไม่ยึดติดกับความเป็นออดิโอไฟล์ ลองเปิดเพลง Their Law ของ The Prodigy แล้วเร่งเสียงขึ้น AE1 40th Anniversaryก็ทำได้ทุกอย่างที่ผมคาดหวังจากลำโพง AE1 คู่นี้ AE1 มันมีทั้งความเร็ว มีความกระชับฉับไว และให้คุณภาพเสียงแบบมีเสียงในหัวว่า "แน่ใจนะว่าไม่อยากดันให้ดังอีกหน่อย"ซึ่ง Acoustic Energy ทำได้จนผมติดใจอย่างที่สุด ความสงบที่มันยังคงไว้ได้ แม้ในยามที่ทุกอย่างกำลังวุ่นวายนั้นน่าประทับใจจริงๆ และเสียงก็ดังและหนักแน่นกว่าที่คุณจะคาดหวังจากลำโพงตู้ขนาดนี้ได้เสมอ
สิ่งที่ AE1 40th Anniversary ได้ทำคือการนำคุณสมบัติเหล่านี้มาปรับปรุงให้ดีขึ้น ยกเว้นเพียงจุดเดียว (ซึ่งเราจะพูดถึงต่อไป) การปรับปรุงเหล่านี้ค่อนข้างเล็กน้อยแต่ก็สังเกตเห็นได้ชัด การตอบสนองความถี่ที่ต่ำกว่าที่อ้างถึงของลำโพงรุ่นใหม่คือ 50Hz ที่ +/– 6dB ซึ่งแทบจะไม่เปลี่ยนแปลงจากรุ่นเดิม แต่ AE1 รุ่นใหม่ให้ความรู้สึกเหมือนกำลังสร้างเสียงเบสที่ลึกและควบคุมได้ดีกว่าลำโพงรุ่นเก่า ส่วนหนึ่งเป็นเพราะพอร์ตเบสที่ได้รับการปรับปรุง รวมถึงไดรเวอร์ที่มีขนาดใหญ่ขึ้น ผมไม่เคยรู้สึกถึงคุณสมบัติเหล่านี้ในประสิทธิภาพของลำโพงคู่นี้เลย แต่ก็เถียงไม่ได้ว่า ตัวลำโพง Anniversary นั้นสะอาดกว่าและมีรายละเอียดมากกว่าตั้งแต่ 100Hz ลงมา ซึ่งแสดงให้เห็นว่าการจัดการแรงดันลมนั้นเหนือกว่าอย่างสบายๆ
สิ่งนี้ยังช่วยเสริมให้การนำเสนอเสียงของ AE1 40th Anniversary มีความโปร่งโล่งและมีมิติมากขึ้น แม้มันจะไม่สามารถทดแทนลำโพง Quad Electrostatics ได้อย่างสมบูรณ์ แต่เสียงดนตรีจากเครื่องสายในเพลง Burn the Witch ของ Radiohead กลับขยายออกไปนอกกรอบตู้ลำโพง แทนที่จะถูกจำกัดให้อยู่แค่ระหว่างตู้เหมือนเดิม
แม้จะยังคงเป็นลำโพงที่ออกแบบมาเพื่อการฟังระยะใกล้ (nearfield) และให้ประสิทธิภาพสูงสุดเมื่อใช้งานในลักษณะนั้น แต่ AE1 รุ่นนี้กลับแสดงความ “เป็นมิตร” มากขึ้นเมื่อได้รับพื้นที่รอบตัวเพิ่มขึ้นเล็กน้อย
การพัฒนาในช่วงเสียงสูงที่โดดเด่นที่สุด
สิ่งที่ถือเป็นก้าวกระโดดที่สำคัญที่สุดของ AE1 40th Anniversary คือช่วงเสียงสูงที่ได้รับการปรับปรุงอย่างชัดเจน ตอนนี้มันมีความใสและการควบคุมในย่านเสียงสูงที่ลำโพงคู่เดิมของผู้รีวิวยังเทียบไม่ได้ เมื่อเสียงฟลุ้ตเริ่มบรรเลงในช่วงท้ายของเพลง You Can Bring Me Flowers โดย Ray LaMontagne เสียงที่ได้ยังคงคมชัดและเปี่ยมพลังเหมือนรุ่นก่อน แต่มีโทนเสียงที่หวานขึ้น และมีความลึกของเสียงมากขึ้นอย่างเห็นได้ชัด
สิ่งที่สร้างความประทับใจอย่างแท้จริงคือ แม้ AE1 รุ่นนี้จะยังคงมีพลังและความตื่นเต้นที่อัดแน่นอยู่ในทุกการนำเสนอ แต่กลับสามารถรับมือกับเสียงที่หยาบกระด้างและการบันทึกคุณภาพต่ำได้อย่างที่รุ่นดั้งเดิมไม่สามารถทำได้เลย
และการที่สามารถสร้างสมดุลระหว่างความตื่นเต้นอันเร้าใจกับความนุ่มนวลในการจัดการเสียงที่ไม่สมบูรณ์ได้นั้น อาจเป็นความก้าวหน้าที่สำคัญที่สุดของลำโพงรุ่นนี้เลยก็ว่าได้
รูปภาพจากเว็บไซท์ https://the-ear.net/
ด้านหลังไม่เปลี่ยนแปลงมากนัก: AE1 Classic (ซ้าย) และรุ่นครบรอบ 40 ปี
ความรู้สึกถึงความประณีตและการพัฒนานี้เองคือสิ่งที่พิเศษที่สุดของ AE1 40th Anniversaryมันให้ความรู้สึกเหมือนเป็น 'restomod' ยานยนต์มากกว่าอะไรทั้งหมด ที่ซึ่งช่างฝีมือชั้นสูงในโรงงานอุตสาหกรรมธรรมดาๆ จะนำรถคลาสสิกกลับมาอยู่ในสภาพใหม่ แต่ยังคงสมรรถนะและสิ่งอำนวยความสะดวกที่ทันสมัยกว่า นี่คือ AE1 แต่ AE1 ที่เหนือกว่าในทุกด้านของสมรรถนะ
บทสรุป
สิ่งที่ทำให้ AE1 40th Anniversary เปี่ยมมนตร์เสน่ห์อย่างแท้จริง คือความรู้สึกและพฤติกรรมที่ยังคงเป็น AE1 อย่างไม่เปลี่ยนแปลง มันยังคงชวนให้คุณเปิดเสียงดังขึ้น ฟังนานขึ้น และกลับไปสำรวจมุมเก่า ๆ ในคลังเพลงของคุณ ในแบบที่แม้แต่ลำโพงรุ่นใหม่ที่แพง และมีความซับซ้อนกว่าหลายตัวก็ยังทำไม่ได้เท่าด้วยซ้ำ
สำหรับหลายคน มองว่าการออกแบบที่โอบรับความคลาสสิก และการจงใจที่จะละเว้นเทคโนโลยีล่าสุดของ Acoustic Energy อาจทำให้รู้สึกว่า ลำโพงรุ่นนี้ยังไม่ถึงขีดสุดของศักยภาพทางวิศวกรรม และนั่นอาจทำให้พวกเขาประเมินมันต่ำไป แต่สำหรับผู้คนอีกกลุ่ม รวมถึงคนที่เกิดหลังปี 1987 ด้วยซ้ำ เมื่อได้นั่งฟัง AE1 40th Anniversary พวกเขาจะไม่เพียงแค่ “คิด” ว่านี่คือเสียงที่ตามหา แต่จะ “รู้” ได้อย่างชัดเจนว่าเจอสิ่งที่ใช่แล้ว
ลำโพง AE1 40th Anniversary จึงไม่ใช่แค่ลำโพงรุ่นพิเศษ แต่เป็นจดหมายรักที่งดงามที่ทำถึงต้นฉบับเดิม และเป็นความสุขที่จับต้องได้ในทุกโน้ตที่ลำโพงเปล่งออกมา
ข้อมูลจำเพาะ:
ประเภท: ลำโพงตั้งพื้น 2 ทาง
ความถี่ครอสโอเวอร์: 2.8kHz
ไดรเวอร์: กลาง/เบส: กรวยอะลูมิเนียมชุบแข็ง 125 มม.
ทวีตเตอร์: โดมอะลูมิเนียมชุบแข็ง 29 มม.
การตอบสนองความถี่: 50 – 45,000 Hz (+/– 6dB) อิม
พีแดนซ์ที่กำหนด: 6 โอห์ม
ความไว: 87dB @ 2.83V/1 ม.
ขั้วต่อ: ซิงเกิลไวร์
ขนาด สูง x กว้าง x ลึก: 295 x 180 x 240
น้ำหนัก: 7 กก.
บทความโดย :เอ็ด เซลลีย์
